donderdag 29 november 2012

Proces naar de onderzoeksvraag

Na mijn eerste consult begon ik aan mijn onderzoek welk soort kinderboek ik wou gebruiken en het onderzoek binnen kleurenpsychologie 

1. KLEURENPSYCHOLOGIE 

Er wordt veel over geschreven op internet en in tijdschriften. Kleur is zeer belangrijk in ons leven. Voor een deel is de psychologische betekenis van kleuren zelfs universeel te noemen. Zo wordt rood over de hele wereld geassocieerd met liefde en gevaar. Maar kleur zegt ook veel over je karakter. Zo draagt de een misschien liever geen groen en heeft de andere nooit iets roods aan. Maar naast kleuren in kleding is er ook kleur in interieur. Veel mensen blijven ook in het interieur hun hele leven trouw aan hun lievelingskleur. Het is de kleur die het minst verveelt en dat maakt hem bij uitstek geschikt voor woonruimtes waar je veel tijd doorbrengt.

Het karakter van kleur
ROOD: energie, mannelijkheid en fysieke moed
             opstandigheid en spanning
             verwijst naar seks, macht, passie en gevaar
=> zaken accentueren, sterke impuls
ROZE: vrouwelijke onschuld, zachtheid en gezondheid, kleur der romantiek
            voornamelijk in fantasie en sprookjes (roze van prinsessen,…= kinderwereld)
=>typisch vrouwelijk
ORANJE: feestelijk, beweging, warmte en levenskracht = vrolijke, eerlijke kleur
               niet zo beangstigend als rood, positiever
=> vrolijkheid
GEEL: optimistische, positieve kleur door het licht van de zon, moois v.d. zomer
         Bron van vriendelijkheid en creativiteit
         Zet aan tot werklust, geassocieerd met opvallende kracht (daarom ook waarschuwende
         functie bij werkzaamheden)
=> zonnige bestemmingen, genieten van het leven. Pessimisme tegengaan
GROEN: zuivere harmonie (het evenwicht), rust & gezondheid.
             Herstel van bv geest & vrede = veiligheid.
             Natuur gebonden kleur, hierdoor kalmerend effect.
=>associatie met vrijetijd, sport, milieu en gezondheid + nieuw leven.
BLAUW: koele, neutrale kleur.
             Autoriteit door de donkere tinten.
             Lichtblauw = trouw, verantwoordelijkheid en veiligheid (hoop)
             Donkerblauw = vrijheid en openheid
=> meest voorkomende kleur
PAARS: lang een dure, waardige kleur (adel en hogere klasse)
            Waardigheid, kwaliteit, luxe en originaliteit (authentiek)
            Spiritualiteit en het bewustzijn = mysterieus
=>trendgevoelig maar sterk als signaal. Kleur van eigenheid en artistieke waarde.
BRUIN: betrouwbaarheid en echtheid + nodige rust door warme verwijzing natuur.
           Gebrek aan afwerking en humor: geheel zwaar & stabiel
=>minder belangrijke dingen, minder aanwezig
WIT: onschuldig (waarheid!) en zuiver=> Verfrissend, openheid.
        Duidelijk signaal door zijn eenvoud.
        Soms koel
=> creëert ruimte en licht, aandacht hierdoor naar belangrijke dingen.
ZWART: klassiek, ernst, veiligheid & zekerheid maar ook klasse & luxe.
            Koudheid en onderdrukking, dramatiek.
=> stijlvol maar overdaad ervan schaad. Laat andere kleuren sterk uitkomen.
GRIJS: neutraliteit, somber, saai, gebrek zelfvertrouwen.
          Wijsheid en betrouwbaarheid, luxe en gedegenheid door ouderdomsharen.
=> leuk te combineren, ernst aan frivole kleuren toevoegen of conservatieve aanpak.
2. SOORT KINDERBOEK?
- Prentenboeken (voorleesboek) voor kinderen vanaf 3jaar - 6jaar
- Waarom? Prentenboeken hebben een grotere variatie in illustraties dan peuterboeken, die erg abstract zijn. Dit vond ik persoonlijk interessanter, omdat de kleuren niet enkel uit de basiskleuren bestaan en er alreeds een langer verhaal in word verteld. Zo krijg je een grotere relatie tussen woord-beeld. Voor oudere leeftijden zijn er leesboeken, waar niet veel illustratie in voor komt (dus ook geen kleur), wat niet binnen mijn onderzoek past.
- opgelet ! Op deze leeftijd hebben kinderen nog niet veel fantasie, waardoor voor deze leeftijd de bekende omgeving (de eigen leefwereld) als grootste verhaallijn word gebruikt. Ook hebben deze boekjes nog een 'opvoedende taak': onderwerpen als leren delen, eerste dagje school,... enzovoort komen aan bod. 






3. ONDERZOEK BIBLIOTHEEK - UITLENEN PRENTENBOEKEN 
Na te hebben besloten welk soort kinderboek ik zou gebruiken ging ik op bezoek bij de bibliotheek. Ik haalde verschillende prentenboeken uit de rekken en vergeleek ze met elkaar. Ik stuitte op verschillen in kleur en illustratie en vroeg me af of deze allemaal het evengoed deden (qua uitlenen). Ik pakte per thema twee boeken die verschillend waren qua kleur of illustratie uit de rekken en vroeg de getallen van uitlening op. Het resultaat was boeiend maar deels verwacht: 



Thema 'anders zijn' : PHARA VS JULIUS 
=> 'Phara' met vele kleuren en mooie illustraties was geliefder dan de donkere, schetsmatige afbeeldingen in het prentenboek 'Julius'
=> GETALLEN: - 'Phara' van Elfi Nijssen/ eline van lindenhuizen - 2 jaar in de rekken - 23 keer uitgeleend
                        - 'Julius' van Matze Doebele - 1 jaar in de rekken - 10 keer uitgeleend 




Thema 'Opgroeien' : IK BEN KLEIN VS MIJN BESTE VRIEND WOONT OP MARS
=> 'Ik ben klein' met gestileerde afbeeldingen en praktisch geen kleuren deed het veel minder goed dan de mooie  kleurpotlood-tekeningen van 'mijn beste vriend woont op mars'
=> GETALLEN: - 'Ik ben klein' van Elwina de Ruiter & Marielle Bonenkamp - 7 jaar in rekken - 19 keer uitgeleend
                        - 'Mijn beste vriend woont op mars' van Sabine De Vos & Emilie Lauwers  - 6 jaar in de rekken - 
                          65 keer uitgeleend




Thema 'Familie' : MAMA, JIJ BENT DE LIEFSTE VS HET WOEI
=> 'Mama, jij bent de liefste' was met zijn leuke verhaal en pastelkleurige illustraties geliefder dan het onsamenhangend verhaal van 'Het woei', waarvan de afbeeldingen ook een beetje griezelig waren voor jonge kinderen, naar mijn mening. Ik vond het leuke illustraties maar niet gepast voor zo'n jonge doelgroep. 
=> GETALLEN: - 'mama, jij bent de liefste' van Komako Sakai - 7 jaar in rekken - 92 keer uitgeleend
                        - 'Het woei' van Edward van de Vendel & Sebastiaan van Doninck - 9 jaar in de rekken - 
                          28 keer uitgeleend



Nieuwe onderzoeksvraag: 
IK ONDERZOEK DE RELATIE TUSSEN KLEUR (IN ILLUSTRATIES) EN INHOUD (TEKST) IN PRENTENBOEKEN VANAF 3JAAR (TOT 6 JAAR)

Verder onderzoek doen naar: 
=>De kleuren in prentenboeken en deze linken aan de kleurenpsychologie
                       = berekenen kleuren in boekjes (percentages weergeven)
=>Karaktereigenschappen aan kleuren gelinkt - ook zo bij kinderboeken? 
=>Welk verband word met de tekst gemaakt?
=>Kleurcontrasten 






donderdag 22 november 2012

Onderzoeksvraag?


De relatie van woord en beeld in het ontstaansproces van een boek
 => Hoe ervaren we de relatie tussen woord en beeld binnen een boek?
 => Hoe kunnen we deze ervaring veranderen?
 => Is deze ervaring in hogere graad afhankelijk van het geschreven aspect of het visuele aspect? (invloed)
 => Hebben illustraties in verband met tekst bepaalde specifieke eigenschappen? (KLEUR)
 => Ik onderzoek de kleur van illustraties om te weten te komen hoe ze in relatie staan met de
      bijgevoegde tekst.
 => Ik onderzoek kleur in kinderillustraties om te weten te komen of deze invloed hebben op 
      de gevoelswaarde bij het lezen

ONDERZOEKSVRAAG: ‘ik onderzoek de relatie tussen kleur en tekst in kinderboeken.'

- welk soort kinderboeken? (peuter, kleuter, leesboek, prentenboek...?)
                  => zie kinderboekenwinkel poespas, uitgeverij ‘de eenhoorn’, bezoek bibliotheek
- Kleurenpsychologie: welke kleur staat voor wat? 
                  => vb. wolf is bruin= slecht, oma heeft roze wangen = lief
                  => het woord 'wolf' is afhankelijk van het beeld 'bruin', zo woord en beeld samenbrengen





Onderzoek relatie Woord & Beeld


Ik had aan het begin van mijn onderzoek voor de masterproef nog enkele mogelijke onderwerpen, maar na een bespreking met de leerkrachten besloot ik het onderwerp 'woord&beeld' te onderzoeken. Dit thema koos ik omdat ikzelf alreeds bij beide gebieden bekend ben; met 'beeld' door mijn grafische richting en 'woord' door mijn hobby schrijven. Het leek me interessant deze twee gebieden samen te brengen in mijn masterproef. 


-         Hoe staan deze 2 in verband tot elkaar? Hoe werken ze samen in een geheel?
      Wat zouden de resultaten zijn moest het verband worden verbroken?
Het zijn de 2 belangrijkste expressiemiddelen van onze communicatie en kunnen worden samengebracht om elkaar in dit opzicht te versterken. Hoewel er het spreekwoord ‘1beeld zegt meer dan 1000 woorden’ bestaat staan de 2 middelen in gelijke vorm tegenover elkaar. Zo zou dit onderwerp interessant zijn om mee te werken en de 2 expressiemiddelen tegenover elkaar op te wegen of net samenbrengen in een geheel door hun wederzijdse betrokkenheid in de communicatie.
      Ze hebben beide veel invloed op communicatiemiddelen zoals tv, radio, internet,… enzovoort, 
      hiermee experimenteren (binnen deze verschillende media zoals bijvoorbeeld illustratie vs literatuur) 
      lijkt me een uitdaging. 

LINKS onderzoek
-http://portal.ou.nl/web/on4114/blog/-/blogs/6022292;jsessionid=03E5A1BD36E9349AD7B40577CA1AE4EE?p_p_auth=WGGMUr9E/
-Boek 'onderzoek in woord en beeld' van Maaike Smit & Suzanne Verdonschot


Onderzoeksgroep 'woord & beeld' 
De onderzoeksgroep “woord & beeld” is een interdisciplinair platform waar praktijken die te maken hebben met woord en beeld, in de breedste zin van de termen, elkaar treffen. Zowel de vrije kunstpraktijk, de ontwerp praktijk als de beschouwende praktijk hebben er een plaats; zowel productie (maken en schrijven) als receptie (kijken en lezen/luisteren) zijn onderwerp voor de onderzoeksgroep. Het kan bijvoorbeeld gaan om invloeden en inspiraties, mengvormen, enz… Centraal staan interferenties tussen de verbale en de beeldende taal in het werk van kunstenaars, ontwerpers, schrijvers en theoretici. We bestrijken daarbij een breed spectrum: van boekontwerp tot beschrijvende literatuur, van graphic novels tot schilderijen met titels, van illustraties tot theaterteksten, van narratieve beelden(reeksen) tot concrete poëzie, van letterontwerp tot langspeelfilms… Het convergentiepunt van al deze perspectieven is woord-beeld-interactie zijn. 


 - Onderzoek-domein ‘woord & beeld’ = gebaseerd op idee dat er een nauwe relatie is als grondslag voor menig
    ontwerp processen. De onderzoeksgroep Beeld & woord op de MAD-FAC bestaat uit 3 groepen: afbeelding  
    als tekst, tekst als afbeelding en beeld + tekst.

PROJECTEN : 
-Ed Franck en Kris Nauwelaerts : prinses anna => moeilijke onderwerpen doorheen beeld 
     makkelijker laten overbrengen in een kinderboek (scheiding)
-project michiel krachten - illustrators in samenwerking met auteurs 
-Geoffrey Brusatto : the shape of the paper book to come
-Kris Nauwelaerts ; the postmodern picture book
-Tom Labeens: code and sensation in comics
-Stan Hendrickx en Merel eyckerman